Πέμπτη 30 Απριλίου 2015

Βδομάδα 17


«Όταν κοιτάς από ψηλά, μοιάζει ο κόσμος ζωγραφιά», λέει ένα τραγούδι, μα εγώ τις ζωγραφιές ποτέ δεν τις συμπάθησα, αφού δείχνουν τον κόσμο όπως δεν είναι – τον κόσμο μου εννοώ. Γι’ αυτό προτιμώ τις μουσικές.

Οι ζωγραφιές μπορούν να με παρασύρουν, οι μουσικές όχι. Με τις μουσικές ξεχνώ και ξεχνιέμαι. Ξεχνώ τις δύσκολες μέρες μου και τις γεμάτες αγωνία νύχτες. Ξεχνώ ότι γεννήθηκα σε μια χώρα ξεχασμένη χρόνια από θεούς κι ανθρώπους. Ξεχνιέμαι, και μέσα μου ταξιδεύω, μα δεν ονειρεύομαι.

Σε λίγο ο ήλιος θα δύσει και θα επιστρέψω σ’ ένα σπίτι φτωχικό, γεμάτο παιδιά, μα λειψό από γονείς, γεμάτο ελπίδα για μια καλύτερη ζωή – ελπίδα που θέλοντας και μη τροφοδοτώ, κι ας το ξέρω ότι ποτέ δε θα γίνει πραγματικότητα.

Τετάρτη 29 Απριλίου 2015

Αληθινή αγάπη της Βισλάβα Σιμπόρσκα



Η πραγματική αγάπη. Είναι φυσιολογική
είναι σοβαρή, είναι πρακτική;
Τι κερδίζει ο κόσμος από δύο ανθρώπους
που υπάρχουν σ' ένα κόσμο κατάδικό τους;

Τοποθετημένους στο ίδιο βάθρο δίχως καλό λόγο
επιλεγμένους τυχαία ανάμεσα σ' εκατομμύρια μα πεπεισμένους
ότι έτσι έπρεπε να γίνει - σαν ανταμοιβή για τι;
Για τίποτα.
Το φως κατέρχεται από το πουθενά.
Γιατί φωτίζει αυτούς τους δύο και όχι άλλους;
Αυτό δεν εξοργίζει τη δικαιοσύνη; Ναι, το κάνει.
Δε διαταράσσει τις οδυνηρά οικοδομημένες αρχές μας,
και κατακρημνίζει το ηθικό απ' την κορυφή; Ναι, και στις δύο περιπτώσεις.

Κοιτάξτε το ευτυχισμένο ζευγάρι.
Δε θα μπορούσαν να προσπαθήσουν τουλάχιστον να το κρύψουν,
να προσποιηθούν λίγο τους θλιμμένους για χάρη των φίλων τους;
Ακούστε τους πώς γελούν - πρόκειται για μια προσβολή.
Η γλώσσα που χρησιμοποιούν - απατηλά ξεκάθαρη.
Και οι μικροί τους εορτασμοί, τελετουργίες,
οι περίπλοκές τους κοινές ρουτίνες -
αποτελούν προφανώς μια πλεκτάνη σε βάρος της ανθρωπότητας!

Είναι δύσκολο να μαντέψει κανείς μέχρι που θα φτάσουν τα πράγματα
αν άλλοι άνθρωποι αρχίσουν ν' ακολουθούν το παράδειγμά τους.
Σε τι θα στηρίζονταν τότε η θρησκεία και η ποίηση;
Τι θα παρέμενε στις αναμνήσεις; Τι θα αποκηρυσσόταν;
Ποιος θα ήθελε να παραμείνει εντός των ορίων;

Η πραγματική αγάπη. Είναι στ' αλήθεια απαραίτητη;
Η ορθοφροσύνη και η κοινή λογική μας λένε να την προσπεράσουμε σιωπηλά,
σαν ένα σκάνδαλο στης Ζωής τους υψηλότερους κύκλους.
Απόλυτα καλά παιδιά γεννιούνται χωρίς τη βοήθειά της.
Δε θα μπορούσε να οικίσει τον πλανήτη σ' ένα εκατομμύριο χρόνια,
αφού εμφανίζεται τόσο σπάνια.

Άστε τους ανθρώπους που δε βρίσκουν ποτέ την πραγματική αγάπη
να εξακολουθήσουν να λένε πως τέτοιο πράγμα δεν υπάρχει.

Η πίστη τους αυτή θα τους διευκολύνει στη ζωή και στο θάνατο.

Σε δική μου μετάφραση από τα αγγλικά

Δευτέρα 27 Απριλίου 2015

Πινεόλα της Λουσίντα Γουΐλλιαμς


Όταν ο μπαμπάς μου είπε τι συνέβη
δεν μπορούσα να πιστέψω τα λόγια του
ο Σόνι αυτοπυροβολήθηκε μ' ένα περίστροφο
και τον βρήκαν ξαπλωμένο στο κρεβάτι του.

Δεν μπορούσα να πω μια λέξη
δάκρυα δεν κύλησαν στο πρόσωπό μου
παρέμεινα καθισμένη στον καναπέ του σαλονιού
κοιτώντας προς το πουθενά.

Η μαμά κι ο μπαμπάς πήγαν στο σπίτι
για να δουν τι έπρεπε να γίνει
αφαίρεσαν τα σεντόνια απ' το κρεβάτι
και μετά σε κάποιον τηλεφώνησαν.

Κάποιοι από μας μαζευτήκαμε στο σπίτι ενός φίλου
για να βοηθήσουμε ο ένας του άλλου τον πόνο ν' απαλύνει
εγώ κάθισα σε μια καρέκλα στη γωνία
και δεν μπορούσα ν' αρθρώσω λέξη.

Πήγαμε με τ' αμάξια μας πέρα στην εξοχή
οι φίλοι του στέκονταν ολόγυρα
στου Σουμπιάκο το νεκροταφείο
εκεί ήταν που τον θάψαμε.

Είδα τη μάνα του, στεκόταν εκεί
την αδελφή του, εκεί επίσης
τις είδα να μας βλέπουν να στεκόμαστε γύρω απ' τον τάφο
και κανένα από εμάς δεν γνώριζαν.

Γεννημένη κι αναθρεμμένη στην Πινεόλα
η μάνα του ήταν πεντηκοστιανή
έβαλε τον παπά να πει λίγα λόγια
ώστε η ψυχή του να μη χαθεί.

Μερικοί από μας, στεκόμαστε σιωπηλοί
κάποιοι έσκυβαν τα κεφάλια και προσεύχονταν
νομίζω ότι μάζεψα μια χούφτα χώμα
και την άφησα να πέσει στον τάφο του.

Νομίζω ότι μάζεψα μια χούφτα χώμα
και την άφησα να πέσει στον τάφο του.

Σε δική μου μετάφραση από τα αγγλικά.

Η εικόνα είναι παρμένη από εδώ
 

Πέμπτη 23 Απριλίου 2015

Βδομάδα 16


Όταν συναντήθηκαν για πρώτη φορά κανείς απ’ τους δυο τους δεν μπορούσε να μαντέψει το μέλλον. Βρέθηκαν τυχαία, σ’ ένα πάρτι, βρέθηκαν μοιραία, σ’ ένα κήπο.

Από την πρώτη κιόλας εκείνη συνάντηση ένιωσαν κάτι ο ένας για τον άλλο – κάτι σαν προσδοκία και κάτι σαν προαίσθημα. «Θέλω να σε γνωρίσω καλύτερα», φώναζαν τα μάτια, κι αυτή την εντολή κανείς απ’ τους δυο τους δεν μπόρεσε ν’ αρνηθεί.

Πάνε χρόνια από τότε και εξακολουθούν να είναι μαζί. Στην ίδια πόλη, στο ίδιο σπίτι, σε πάρκα, εστιατόρια, μπαράκια και πλατείες. Απολαμβάνοντας του ακατάλυτού τους έρωτα τα ίδια λόγια και τις ίδιες θεσπέσιες σιωπές.

Τρίτη 21 Απριλίου 2015

Ο Ερνέστο Καρντενάλ κι εγώ του Ρομπέρτο Μπολάνιο


Περπατούσα στο δρόμο, ιδρωμένος και με τα μαλλιά κολλημένα
στο πρόσωπό μου
όταν είδα τον Ερνέστο Καρντενάλ να έρχεται
από την αντίθετη κατεύθυνση
και αντί χαιρετισμού του είπα:
Πατέρα, στο Βασίλειο των Ουρανών
που είναι ο κομμουνισμός,
υπάρχει χώρος για τους ομοφυλόφιλους;
Ναι, είπε.
Και για αμετανόητους αυνανιστές;
Για σκλάβους του σεξ;
Για ηλίθιους του σεξ;
Για σαδομαζοχιστές, για πόρνες, γι' αυτούς που έχουν μανία
με τα κλύσματα,
για κείνους που δεν αντέχουν πια, εκείνους που στ' αλήθεια
δεν αντέχουν πια;
Και ο Καρντενάλ είπε ναι.
Και σήκωσα το βλέμμα ψηλά
και τα σύννεφα έμοιαζαν
σαν τα χλωμά ροζ χαμόγελα των γάτων
και τα δέντρα σταυροβελονιά στο λόφο
(το λόφο που πρέπει ν' ανέβουμε)
έσειαν τα κλαδιά τους.
Ήταν άγρια δέντρα, που έμοιαζαν να λένε,
κάποια μέρα, νωρίτερα παρά αργότερα, θ' αναγκαστείς να έρθεις
στη φτιαγμένη από καουτσούκ αγκαλιά μου, στην τραχιά μου αγκάλη,
στην ψυχρή αγκαλιά μου. Σε μια βοτανική ψυχρότητα
που θα κάνει τις τρίχες σου να σηκωθούν κάγκελο.

Σε δική μου μετάφραση από τα αγγλικά.

Η εικόνα είναι παρμένη από εδώ.
 

Δευτέρα 20 Απριλίου 2015

Δεν επέπλεα, πνιγόμουνα της Στίβι Σμιθ


Κανείς δεν τον άκουγε, το νεκρό άντρα,
αλλά συνέχιζε ξαπλωμένος να γκρινιάζει:
Ήμουν πιο μακριά στ' ανοιχτά νερά απ' ότι νομίζατε
και δεν επέπλεα αλλά πνιγόμουνα.

Του κατακαημένου, του άρεσε πάντα η διασκέδαση
και τώρα είναι νεκρός
θα πρέπει να έκανε πολύ κρύο εκεί έξω κι η
καρδιά του τον πρόδωσε είπανε.

Ω, όχι όχι όχι, ήτανε πάντα πολύ κρύο
(ακόμη εξαπλωμένος ο νεκρός στέναζε)
ήμουν πέρα μακριά εκεί έξω τη ζωή μου όλη
και δεν επέπλεα αλλά πνιγόμουνα. 

Σε δική μου μετάφραση από τα αγγλικά.

Η εικόνα παρμένη από εδώ 

Παρασκευή 17 Απριλίου 2015

Βδομάδα 15


Είναι χειμώνας, αλλά η γη είναι λουσμένη στο φως. Μια μέρα λίγο κρύα και όμορφη. Δυο φίλοι κάθονται σ’ ένα παγκάκι ξεχασμένο στο διάβα του χρόνου, ο καθένας βυθισμένος στις σκέψεις του. Δυο φίλοι, δυο κόσμοι.

Ο ένας, ας τον πούμε Αντρέα, φάνηκε στη ζωή του πολύ τυχερός, αφού από πάντα έκανε αυτό ακριβώς που ήθελε και ποτέ του δεν ένιωσε την ανάγκη ν’ απολογηθεί για κάτι. «Είμ’ ελεύθερος», σκέφτεται και πλατιά χαμογελά.

Ο άλλος, ας τον πούμε Μιχάλη, δεν ήταν ο αγαπημένος των θεών. Ορφάνεψε από νωρίς, μεγάλωσε μέσα σ’ ανείπωτη φτώχεια, αλλά δούλεψε σκληρά και πέτυχε πολλά στη ζωή του. «Ίσως να μην υπήρξα ποτέ τυχερός, αλλά ήμουν ευλογημένος, αφού βίωσα κι επιβίωσα», αναλογίζεται με μια κρυφή χαρά.

Τετάρτη 15 Απριλίου 2015

Τσαρλς Μπουκόφσκι - Αγκάλιασε το σκοτάδι


η αναταραχή είν' ο θεός
η τρέλα είν' ο θεός

η μόνιμη εν ζωή ειρήνη είναι
παντοτινός εν ζωή θάνατος

η αγωνία μπορεί να σκοτώσει
ή
η αγωνία μπορεί να διατηρήσει τη ζωή
αλλά η ειρήνη είναι πάντα τρομακτική
η ειρήνη είναι το χειρότερο πράγμα
βαδίζοντας
μιλώντας
χαμογελώντας
δείχνοντας πως υπάρχεις.

μην ξεχνάς τα πεζοδρόμια
τις πόρνες
την προδοσία,
το σκουλήκι στο μήλο,
τα μπαρ, τις φυλακές,
των εραστών τις αυτοκτονίες.

εδώ είναι η Αμερική
δολοφονήσαμε έναν πρόεδρο και τον αδελφό του,
κάποιος άλλος πρόεδρος αναγκάστηκε να παραιτηθεί.

οι άνθρωποι που πιστεύουν στην πολιτική
είναι σαν τους ανθρώπους που πιστεύουν στο θεό:
ρουφούν αέρα μέσα από σπαστά
καλαμάκια.

δεν υπάρχει θεός
δεν υπάρχει πολιτική
δεν υπάρχει ειρήνη
δεν υπάρχει αγάπη.

δεν υπάρχει έλεγχος
δεν υπάρχει σχέδιο.

μείνε μακριά απ' το θεό
παράμεινε διαταραγμένος

ξεγλίστρα.

Σε δική μου μετάφραση.

Η εικόνα είναι παρμένη από εδώ
 

Τρίτη 14 Απριλίου 2015

'Αννα Αχμάτοβα - Σαν ένα ποτάμι


Σαν ποτάμι, παρεκτράπηκα απ' την πορεία μου
εξαιτίας αυτής της αιμοβόρας και κτηνώδους εποχής.
Η ζωή μου πλαστογραφήθηκε και έρρευσε
σε ένα άλλο κανάλι πέρα απ' το καθορισμένο.
Ποτέ δε γνώρισα τις γενέθλιές μου όχθες.
Ω, πόσα θεάματα έχασα,
οι αυλαίες σηκώθηκαν χωρίς εμένα
και χωρίς εμέ έπεσαν. Πόσους φίλους
μου, στη διάρκεια της ζωής μου, ποτέ δε συνάντησα
και πόσες των πόλεων οριζοντογραμμές δεν αντίκρισα
που θα μπορούσαν να μου φέρουν δάκρυα,
αλλά ξέρω μοναχά μια πόλη στον κόσμο όλο,
και μπορώ να τη βρω, ακόμη και στα τυφλά, σ' ένα όνειρο.
Πόσα ποιήματα δε συνέθεσα.
Η κρυφή τους χορωδία με περικυκλώνει τώρα
και, μια ωραία μέρα, ίσως και να
με στραγγαλίσει…
Γνωρίζω όλες τις αρχές, όλα τα τέλη,
και τη ζωή μετά το τέλος, και κάτι άλλο,
το οποίο, προς το παρόν, δε θα αναφέρω.
Υπάρχει μια άλλη γυναίκα που έχει σφετεριστεί
το μόνο μέρος που μπορούσα να διεκδικήσω,
και τώρα φέρει το νόμιμο όνομά μου,
αφήνοντάς μου ένα ψευδώνυμο μοναχά, με το οποίο
έκανα ό,τι καλύτερο μπορούσα ή έλπιζα να κάνω.
Ο τάφος στον οποίο θα ξαπλώσω δε θα είναι ο δικός μου.
Αλλά έρχονται στιγμές που άγρια της άνοιξης φυσήματα,
ή συνδυασμοί λέξεων σ' ένα συνηθισμένο βιβλίο,
ή τα χαμόγελα κάποιων ξαφνικά με παρασέρνουν
πίσω στη ζωή που ποτέ δεν υπήρξε.
Σε μια χρονιά σαν και τούτη αυτό θα μπορούσε να συμβεί,
κι αυτά επίσης: να ταξιδέψω, ν' αναλογιστώ, να δω,
και να θυμηθώ, και να εισέλθω σε μια νέα αγάπη,
όπως μπαίνει κανείς σ' ένα καθρέφτη, με οξεία επίγνωση
της προδοσίας και της ρυτίδας που δεν υπήρχε
την προηγούμενη μέρα…
Αλλά αν, μέσω της ζωής που έχασα,
μπορούσα να κοιτάξω και να δω την παρούσα ζωή μου,
θα μπορούσα επιτέλους να αντιληφθώ τι είναι στ' αλήθεια η ζήλια…

Σε δική μου μετάφραση από τα αγγλικά.
Η εικόνα είναι παρμένη από εδώ 
 

Πέμπτη 9 Απριλίου 2015

Βδομάδα 14


«Τι κάνω εγώ εδώ;» μοιάζει ν’ αναρωτιέται. Της αρέσει ο χώρος, της αρέσει η τέχνη, και λατρεύει τα συναισθήματα που γεννούν μέσα της των άλλων τα έργα, αλλά… Αλλά αυτή είναι κάπου αλλού.

«Πού να ’ναι εκείνος, άραγε;» Πού να ’ναι; Και γιατί δεν είναι εκεί; Γιατί δεν είναι σχεδόν ποτέ εκεί; Του ζήτησε να τη συνοδεύσει σ’ αυτό το μικρό ταξίδι, αλλά δεν της έκανε τη χάρη. Ίσως επειδή δεν ήθελε. Ίσως επειδή τα ενδιαφέροντά της δεν είναι και δικά του.

«Είσαι γάτα…», της είπε κάποιος κάποτε. «Μια γάτα ηλίθια», σκέφτεται τώρα αυτή καθώς σκαρφαλώνει στην οροφή του αυτοκινήτου και αφήνει το βλέμμα της, λίγο φωτεινό, λίγο υγρό, να περιπλανηθεί στο μέσα της.

Τετάρτη 8 Απριλίου 2015

Ο Γκοτζίλα στο Μεξικό του Ρομπέρτο Μπολάνιο


Άκου με προσεκτικά, γιε μου: βόμβες έπεφταν
πάνω από την πόλη του Μεξικού
αλλά κανείς δεν το είχε καν προσέξει.
Ο αέρας μετέφερε δηλητήριο ανάμεσα
στους δρόμους και τα ανοικτά παράθυρα.
Είχες μόλις τελειώσει το φαγητό σου κι έβλεπες
κινούμενα σχέδια στην τηλεόραση.
Διάβαζα κάτι στο διπλανό δωμάτιο
όταν αντιλήφθηκα ότι θα πεθαίναμε.
Παρά τη ζαλάδα και τις αναγούλες έσυρα τον εαυτό μου
μέχρι την κουζίνα όπου σε βρήκα στο πάτωμα.
Αγκαλιαστήκαμε. Ρώτησες τι συνέβαινε
και δε σου είπα ότι ήμασταν στο καλεντάρι του θανάτου
αλλά ότι θα πηγαίναμε σ' ένα ταξίδι,
μαζί, σ' ένα ακόμη, και δε θα έπρεπε να φοβάσαι.
Όταν έφυγε, ο θάνατος δεν μπήκε καν στον κόπο
να μας κλείσει τα μάτια.
Τι είμαστε; ρώτησες μια βδομάδα ή ένα χρόνο μετά,
μυρμήγκια, μέλισσες, λάθος νούμερα
στη μεγάλη σάπια σούπα του πεπρωμένου;
Είμαστε άνθρωποι, γιε μου, σχεδόν πουλιά,
περίφημοι ήρωες και μυστικά.

Σε δική μου μετάφραση από τα αγγλικά
Η εικόνα παρμένη από εδώ
 

Τρίτη 7 Απριλίου 2015

Σκάσε


Μη μου μιλάς για το τι μπορώ και τι δεν μπορώ να κάνω.
Όλα τα μπορώ.
Από πάντοτε.
Αλλά αυτό που πάνω απ' όλα μετράει για μένα είναι
η στιγμή.
Κι η κάθε στιγμή είναι διαφορετική.
Τη μια με οδηγεί από δω και την άλλη από κει.
Τα όνειρά μου μπορούν να περιμένουν.
Μα όχι για πολύ.
Τα όνειρά σου για μένα ας περιμένουν
δε θα πραγματοποιηθούν ποτέ.
Γεννήθηκα ελεύθερος αφέντης του εαυτού μου
και όχι υποτακτικός σου.
Κι αν επέλεξα κάποιες σκλαβιές αυτές ήταν
της μαθητείας μου
μιας μαθητείας που δε λέει ακόμη να φτάσει
στο τέλος της.
Δεν ξέχασα τα λόγια και τις προτροπές σου
αλλά ποτέ δε θέλησα να γίνω κοινωνός
στο μυστικό της καθημερινής μιζέριας
που αποκαλείς ζωή.
Ξέρω ότι θες το καλύτερο για μένα αλλά
το δικό μου καλύτερο δε θα μπορούσε να είναι
πιο διαφορετικό απ' το δικό σου.
Εσύ σκέφτεσαι εφήμερα μόνο το σήμερα και
την πρόσκαιρη δικαίωση
των προσδοκιών σου.
Εγώ σκέφτομαι το χθες
μελετώ το σήμερα
οραματίζομαι δίχως να προσπαθώ
το αύριο.
Βγάλε λοιπόν τον σκασμό και
άσε με να είμαι ο εαυτός μου
να με ορίζω
κι αν τα όνειρά σου για μένα δε βγουν αληθινά
μη ανησυχείς
τα δικά μου κάποτε θα το κάνουν.

Δευτέρα 6 Απριλίου 2015

Ποίημα για την ψήφο στον Χ της Χόλι Πόετρι


αν δεν έχεις ανάγκη τις δημόσιες συγκοινωνίες
αν ποτέ δε στηρίχτηκες στο ΕΣΥ
αν δεν πήγες ποτέ σε δημόσιο σχολείο
αν ποτέ σου δεν πλήρωσες νοίκι
αν δεν έκανες ποτέ κάποια σκατοδουλειά
και δε χαμογέλασες σε βλάκες μέσα από τα δόντια
αν ποτέ δε χρειάστηκε να μαγειρέψεις ή να σφουγγαρίσεις
να υπολογίσεις την κάθε δεκάρα για τα ψώνια της βδομάδας
δεν καταλαβαίνω πως
το βιογραφικό σου είναι πρώτο στη λίστα
ώστε να σου δίνει το δικαίωμα να παίρνεις αποφάσεις
για οικιστικά προγράμματα, τη διδακτέα ύλη,
την υγεία, τις μεταφορές ή την εργασία. 

Η Χόλι Πόετρι είναι αγγλίδα περφόρμανς άρτιστ, που ειδικεύεται στην "προφορική αφήγηση" (spoken-word artist). Το πιο πάνω αποτελεί δική μου μετάφραση από τα αγγλικά. Η εικόνα είναι παρμένη από εδώ