Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος

Μια κριτική για το τελευταίο μου βιβλίο από το Diavasame.gr


Πολλοί συγγραφείς κατά καιρούς εμπνεύστηκαν λογοτεχνικά από τη ζωή των γυναικών που υπηρετούν την ''πάνδημο Αφροδίτη'', είτε από ανάγκη (οι περισσότερες) είτε από επιλογή - η ''δημόσια γυναίκα'' αποτελεί ένα πολύ ισχυρό τόσο κοινωνικό όσο και ψυχολογικό στερεότυπο. Η Αγγελική, η πόρνη στο μυθιστόρημα του Κύπριου συγγραφέα Λάκη Φουρουκλά, αν και ακολουθεί σε μεγάλο βαθμό τη γνωστή πορεία αυτών των γυναικών, είναι ταυτόχρονα μια ιδιαίτερη περίπτωση: πρόκειται για ένα ξεχωριστό και ευαίσθητο πλάσμα, με όνειρα και φιλοδοξίες, που καταλήγει όμως, λόγω των συνθηκών, να εκπορνεύεται για να επιβιώσει. Όταν αυτή η σκοτεινή παράκαμψη στο δρόμο της τελειώσει και ξαναπιάσει το κομμένο νήμα της ζωής της, αποφασίζει -με τη μορφή μιας γραπτής εξομολόγησης-, να διηγηθεί στην ενήλικη πια κόρη της Ιωάννα, που μέχρι εκείνη τη στιγμή αγνοούσε αυτή την ιδιότητα της μητέρας της, τα όσα βίωσε...

Το κείμενο, βασισμένο σε μια αληθινή ιστορία, παρά το σκληρό του θέμα είναι τρυφερό και συναισθηματικά φορτισμένο: ίσως γιατί η αφηγήτρια απευθύνεται στην κόρη της και προσπαθεί να της μεταφέρει μόνο την απολύτως απαραίτητη για την αλήθεια της αφήγησής της ασχήμια που συνάντησε σ' αυτό το μονοπάτι. Ο συγγραφέας προσεγγίζει με κατανόηση και ανθρωπιά την ιστορία της Αγγελικής, αποφεύγοντας το μεγάλο σκόπελο της ανδρικής ψυχολογίας, τη διάκριση δηλαδή των γυναικών σε αγίες και πόρνες - άλλωστε η δική του ηρωίδα είναι και τα δύο, μια ''αγία εν αναμονή'', όπως τη χαρακτηρίζει.

Η γραφή του Λάκη Φουρουκλά διακρίνεται από εκείνη την ιδιαίτερη ποιότητα της ευαισθησίας, την οποία συναντάς σε άντρες που σέβονται και εκτιμούν το γυναικείο φύλο εν γένει (γιατί έχουν αγαπήσει τις γυναίκες της ζωής τους κι έχουν αγαπηθεί απ' αυτές). Γι' αυτό και κατορθώνει με επιτυχία ν' αναδείξει τόσο τις σκοτεινές πτυχές της γυναικείας ψυχοσύνθεσης όσο και το ηθικό μεγαλείο για το οποίο είναι ικανή η γυναίκα. Αλλά πάνω απ' όλα το βιβλίο με κέρδισε για το μήνυμά του: πως, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν εκατοντάδες τρόποι να ξεπέσεις και να υποβιβαστείς σε αντικείμενο, υπάρχει μόνο ένας τρόπος -υπό οποιεσδήποτε συνθήκες-, να είσαι άνθρωπος...

Αγγέλα Γαβρίλη