Philip Pullman - The Golden Compass

Ποια είναι η διαφορά του Φίλιπ Πούλμαν από την Τζ. Κ. Ρόουλινγκ; - ο πρώτος είναι πολύ καλύτερος συγγραφέας. Και εννοώ, πολύ-πολύ καλύτερος. Εντάξει, η διάσημη μαμά του Χάρι Πότερ έφτιαξε ένα ολόκληρο σύμπαν με τις ιστορίες του πασίγνωστου παιδιού-μάγου, αλλά δεν κατέχει τη συγγραφική μαστοριά του Πούλμαν.
Ο Πούλμαν μοιάζει μ’ ένα γέρο παραμυθά που κάθε τόσο βγάζει ένα θησαυρό απ’ το σεντούκι της σκέψης του, για να τον κάνει ιστορία και να μας την αφηγηθεί.
Το The Golden Compass είναι το πρώτο από την τριλογία με τίτλο His Dark Materials, και καταπιάνεται με τις περιπέτειες της Λύρα, μιας ορφανής -όπως η ίδια νομίζει- μικρής, που είναι περίεργη πολύ, που της αρέσει να μαθαίνει τα πάντα, που είναι πιστή στους φίλους της και πάντα έτοιμη να θυσιαστεί γι’ αυτούς.
Όλα αρχίζουν όταν επισκέπτεται το κολέγιο Τζόρνταν, στο οποίο μάλλον φιλοξενείται παρά φοιτά η Λύρα, ο θείος της Λόρδος Άσριελ. Ο τελευταίος παρουσιάζει στους καθηγητές και επιστήμονες που απασχολούνται εκεί μια τρομακτική ανακάλυψη: στο βορρά της γης, εκεί που παίρνει μορφή και σχήμα το Βόρειο Σέλας, κατάφερε να φωτογραφήσει την ύπαρξη ενός άλλου παράλληλου σύμπαντος, το οποίο πιστεύει ότι μπορεί με μία γέφυρα να ενώσει με το δικό μας πλανήτη. Ζητεί, λοιπόν, τη στήριξη του κολεγίου, που κάθε άλλο παρά σίγουρη είναι. Ωστόσο, δεν είναι ο μόνος που γνωρίζει και που έχει δει αυτό τον παράλληλο κόσμο. Για την ύπαρξή του είναι ενήμερη, όπως μαθαίνουμε στη συνέχεια και η καθολική εκκλησία, που μέσω μιας ιδιόρρυθμης και τρομακτικής γυναίκας, της Κυρίας Κουλτέρ -που ωστόσο έχει τη δική της ατζέντα- προσπαθεί να εμποδίσει τα σχέδια του Άσριελ.
Καθώς η υπόθεση εξελίσσεται με γοργούς ρυθμούς -εξαφανίσεις παιδιών, ίντριγκες, μάχες, ανατροπές- ακολουθούμε τη Λύρα από τον ένα τόπο στον άλλο, από τη μια ζωή στην άλλη, μαθαίνουμε φοβερά μυστικά, βλέπουμε μύθους να βγαίνουν στο φως και συχνά να καταρρίπτονται, ερχόμαστε πρόσωπο με πρόσωπο με την απώλεια και βλέπουμε πόσα μπορεί να επιτύχει κανείς όταν είναι ξύπνιος και θαρραλέος.
Η Λύρα είναι ένας καλοσχηματισμένος χαρακτήρας, τον οποίο παρακολουθούμε να αλλάζει στο πέρασμα του χρόνου, να μαθαίνει τα μαθήματά του, να πέφτει και να σηκώνεται με πείσμα, ακολουθώντας με πίστη το δρόμο του, ψάχνοντας τον προορισμό του, εκείνο που μάλλον δεν είναι γραμμένος στ’ αστέρια, αλλά σε μια χρυσή πυξίδα, που την καθοδηγεί.
Ο συγγραφέας μας χαρίζει ένα παραμύθι-ποταμό, πλούσιο σε εικόνες και συναισθήματα, ικανό να καθηλώσει κάθε αναγνώστη, κι όχι κατ’ ανάγκη μόνο εκείνους της νεανικής λογοτεχνίας ή της λογοτεχνίας του φανταστικού. Και τα βάζει στα ίσια με την επίσημη εκκλησία, κάτι που απ’ ό,τι τουλάχιστον γνωρίζω, κανένας γνωστός συγγραφέας του είδους δεν έκανε ποτέ μέχρι τώρα.
Ένα, απλά, υπέροχο, βιβλίο.