Τρίτη 20 Ιανουαρίου 2009

Ένα κείμενο για τις "Γυναίκες της συγνώμης"

Από την κυπριακή εφημερίδα Αλήθεια:

Ένας δικός μας γράφει ένα σπουδαίο βιβλίο. Είναι ο πρώτος; Όχι βέβαια. Ούτε θα είναι ο τελευταίος. Το σημειώνω, όμως, ως δείγμα γραφής, κυριολεκτικά και μεταφορικά, μιας γενιάς νέων παιδιών που βρίσκουν στο γράψιμο τη δυνατότητα εξιλέωσης. Ή και τιμωρίας. Ή και αυτοτιμωρίας. Εδώ λοιπόν, στις Γυναίκες της Συγνώμης, ο Λάκης Φουρουκλάς αρπάζει το νήμα μιας πικρής ιστορίας, χτυπάει κατάστηθα τους χαρακτήρες του, αποτυπώνει, θα έλεγα με μαεστρία, τις ανθρώπινες συμπεριφορές αλλά, κυρίως, τον έρωτα ο οποίος, από την εποχή του Αδάμ και της Εύας, μπορεί να οδηγήσει στην απόλυτη ευτυχία ή στην απόλυτη δυστυχία. Και θα μου πεις, και τι θα πει ευτυχία και τι θα πει δυστυχία; Έλα ντε. Μακάρι να ήξερα.
Μήπως, όμως, ξέρει ο συγγραφέας; Ναι. Όχι. Και ναι και όχι. Μέσα από τη σπαρακτική διήγησή του η οποία, ας εξηγηθούμε ευθύς εξ αρχής, δεν υστερεί σε χιούμορ, στυφό εννοείται όπως το κυδώνι, προσπαθεί να φωτίσει τους δρόμους της καρδιάς. Τουλάχιστον να ρίξει στο βάθος των σκοταδιών τους το φως ενός προβολέα, ενός φανού θυέλλης, μιας αγάπης που αντιμετωπίζει γενναία τους δαίμονές της. Ο τρόπος που γράφει ο Φουρουκλάς είναι περίτεχνος. Δεν περιορίζεται στην επιφάνεια, αλλά βουτάει στο βυθό. Δεν κάνει διαρκώς βουτιές στο βυθό, αλλά τις ντύνει με πρωταγωνιστικούς ρόλους. Κάτω από άλλες συνθήκες, ο έρωτας δύο ανθρώπων που ενώθηκαν κάτω από τα βαριά σύννεφα προσωπικών τραγωδιών, θα περνούσε απαρατήρητος. Αλλά, ο Φουρουκλάς προσθέτει στη συντροφιά του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας του, δηλαδή του Δημήτρη και της Χριστίνας του, πρόσωπα που καθιστούν την ανάγνωση πιο ενδιαφέρουσα. Πρόσωπα, στην προμετωπίδα των οποίων φιγουράρει ο Καπετάνιος, ένας αλητάμπουρας της ζωής που, εντούτοις, ψημένος στο καμίνι της περιπέτειας, αμετανόητος εραστής του εφήμερου, αποδεικνύεται, καθώς προχωρεί η δράση, ότι είναι ο σοφότερος όλων. Ότι κατέχει τα τερτίπια της ζωής, και δεν είναι διατεθειμένος να μείνει αμέτοχος. Ότι, επιπλέον, έχοντας δαμάσει κύματα και κύματα, στη στεριά και στη θάλασσα, θα κάνει ό,τι περνά από το τσακισμένο του χέρι, ώστε να γλυτώσει το Δημήτρη και τη Χριστίνα από τον πνιγμό, παρόλο που, μερικές φορές, τον τραβάει ο οργανισμός τους.
Οι Γυναίκες της Συγνώμης διαβάζονται απνευστί. Ο Λάκης Φουρουκλάς μεταφέρει στο χαρτί συμπλέγματα, μικρά και μεγάλα, αγάπες που αντέχουν στο χρόνο ή σμπαραλιάζονται στην πρώτη οργή του ανέμου, έρωτες που αφορούν την καρδιά ή τα γεννητικά όργανα, συγκρούσεις που, έστω και υπαινιχτικά, ξεγυμνώνουν την ανθρώπινη φύση. Η οποία, εν κατακλείδι, στο όνομα ενός Δημήτρη ή μιας Χριστίνας δέχεται και να γελοιοποιηθεί, και να ταπεινωθεί, και να εξευτελιστεί με την ελπίδα, αληθινή ή φρούδα, πως, στην τελευταία σελίδα ο έρωτας θα εκτιναχθεί από το βυθό σαν άλογο της θάλασσας. Είτε γιατί τα αισθήματα είναι πανίσχυρα, είτε γιατί οι δοκιμές που μεσολάβησαν ήταν μπαγιάτικες, είτε γιατί κάποιος θυμόσοφος Καπετάνιος θέτει σε λειτουργία την γεννήτρια του μυαλού, αποφασισμένος να κρατήσει άσβεστη τη φλόγα των όρκων. Σ’ αγαπώ, και δεν μπορώ να ζήσω δίχως εσένα. Μα κι εγώ το ίδιο, αγαπημένε μου. Αλλά, με βούλα και υπογραφή, οι περισσότεροι όρκοι διαλύονται όπως τα παυσίπονα στο νερό.
"Υπάρχουν γυναίκες που, όταν αγαπούν, ξέρουν να υπομένουν και να συγχωρούν. Ακόμα κι αν το παρελθόν έρχεται αδυσώπητο να ορθώσει εμπόδια και να μην αφήσει τις παλιές πληγές να κλείσουν. Ο Δημήτρης, μετά από μία τραγική περιπέτεια που άλλαξε τη ζωή του, βρίσκει τη Χριστίνα να τον περιμένει να κάνουν μια καινούργια αρχή. Τίποτα δεν θα είναι εύκολο σε αυτή τη σχέση, αφού ο έρωτας θα πρέπει να έρθει αντιμέτωπος με τις σκιές του παρελθόντος και να βγει νικητής. Δίπλα τους θα βρεθεί ο Καπετάνιος που, με την πείρα της δικής του πολυτάραχης ζωής, θα είναι ο φάρος που θα τους δείξει το δρόμο, όταν θα νιώσουν πως χάνονται πια μέσα στη φουρτουνιασμένη θάλασσα του κοινού τους ταξιδιού. Μα κάποιοι άνθρωποι είναι γραφτό να είναι μαζί, ακόμα κι αν όλα δείχνουν το αντίθετο. Και είναι η ζωή αυτή που ξέρει πότε είναι ο κατάλληλος καιρός για δυο ανθρώπους να βρεθούν μαζί και να χαρούν το υπέροχο ταξίδι της αγάπης."
Αυτά αναφέρονται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου το οποίο συστήνω ανεπιφύλακτα, τόσο για τη λογοτεχνική του διάσταση, όσο και για το ψιθύρισμα του σαρκασμού που ακούγεται σαν θρόισμα.
*Ο Λάκης Φουρουκλάς γεννήθηκε στη Ζιμπάμπουε το 1970, από Κύπριους γονείς, μεγάλωσε στην Κύπρο, έζησε στην Αθήνα και την Τσιανγκ Μάι της Ταϊλάνδης, ενώ σήμερα ζει σε ένα ημιορεινό χωριό της Κύπρου. Το βιβλίο κυκλοφορεί από την Εμπειρία Εκδοτική.

Του Ανδρέα Κούνιου